czwartek, 22 luty 2024 09:11

Proponowany scenariusz to propozycja wykorzystania testu Pipa Wilsona w celu dokonania diagnozy zarówno całego zespołu klasowego, jak i poszczególnych jego członków. Zrozumienie indywidualności uczniów, poznanie ich potrzeb oraz procesów zachodzących w grupie, jest podstawą efektywnej pracy wychowawczej. Bardzo ważne jest, aby nie przeprowadzać badania na początku roku szkolnego – szczególnie w przypadku uczniów klasy IV, bądź też w sytuacji dołączenia nowego ucznia do klasy. Nauczyciel, na podstawie przeprowadzonych zajęć z wykorzystaniem „postaci z drzewa”, uzyska poglądowe informacje o uczniu: jego pozycji w klasie (czy jest samotnikiem, czy może uczniem odtrąconym, potrzebującym pomocy, a może uczniem dominującym, itp.). Moje doświadczenie pokazuje, że ta metoda, połączona z obserwacją, rozmowami z rodzicami, nauczycielami i samym uczniem/uczniami, umożliwia stworzenie rzetelnego profilu klasy, określenia jej potrzeb i możliwości. Stanowi to bardzo dobrą podstawę do ukierunkowanie pracy wychowawczej. Autorem zaproponowanego testu jest brytyjski psycholog Pip Wilson, ekspert w pracy z ludźmi z zaburzeniami zachowania, specjalizujący się w nauce oraz rozwoju inteligencji emocjonalnej.

CELE OGÓLNE:
Dla ucznia:

  • Pogłębienie rozumienia samego siebie
  • Integracja z zespołem klasowym

Dla nauczyciela:

  • Diagnoza zespołu klasowego.

CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:

  • zdobywa pozytywne doświadczenia w kontakcie z grupą rówieśniczą
  • dokonuje analizy swojej pozycji w grupie
  • określa swoje potrzeby w odniesieniu do funkcjonowania w zespole klasowym

Nauczyciel/wychowawca na podstawie diagnozy:

  • pogłębia rozumienie zachowania ucznia i utworzy dla niego indywidualny program oddziaływań,
  • określa czynniki wpływające na jego aktywność i zachowanie w szkole,
  • określa wzajemne relacje pomiędzy uczniami oraz wartości jakimi się kierują,
  • planuje działania wychowawcze dostosowane do potrzeb uczniów.

FORMY PRACY:

  • indywidualna
  • grupowa

METODY PRACY:

  • praca w kręgu
  • rundka
  • gry i zabawy psychologiczne

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
Arkusze testu „postaci z drzewa”

PRZEWIDYWANY CZAS: 45 minut

PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ:

  1. Powitanie uczniów.
  2. Zabawa integrująca (propozycje do wyboru), np.
  • niech wstaną osoby, które mają coś zielonego, niech podskoczy ten, kto dzisiaj widział idąc do szkoły coś dziwnego, itp. (w zabawie zadania może wymyślać nauczyciel, bądź wskazany uczeń) lub
  • uczniowie zasiadają w kręgu i przedstawiają się imieniem z dodanym przymiotnikiem (Zosia zabawna), następnie kolejna osoba powtarza „Zosia zabawna” dodając swoje imię i podaje przymiotnik (Zosia zabawna, Jola wesoła) – zabawa przebiega do momentu, aż
  • każdy z uczniów wymieni kolejne imiona z przymiotnikiem i poda swoje. (czas trwania około 10 minut)
  1. Następnie informujemy uczniów, że dzisiejszych zajęciach będziemy pracować z kartą pracy „postaci z drzewa” (pokazujemy kartę pracy). Następnie mówimy, że ta karta pracy pomoże określić, jak każdy w tej klasie się czuje i czy chciałby coś zmienić.
  2. Nauczyciel rozdaje kartę pracy „postaci z drzewa”– załącznik nr 1
  3. Nauczyciel podaje instrukcję zaznaczając, że na forum klasy wykonane zadanie nie będzie omawiane. Zaznacza również, że zadanie to pomoże wychowawcy lepiej poznać i zrozumieć swoich uczniów.
  4. Nauczyciel podaje uczniom instrukcję słowną: Wyobraź sobie, że karta pracy przedstawiająca drzewo, a znajdujące się na nim ludziki to Twoja klasa. Nie spiesz się, wykonaj zadanie z dużą uważnością. Zastanów się, gdzie Ty znajdujesz się w tej klasie i napisz: tu jestem. Następnie zastanów się, gdzie chciałbyś/łabyś znajdować się na tym drzewie w odniesieniu do twojej klasy. Zaznacz wybraną postać i napisz: tu chciałbym/ chciałabym być. DECYZJA NALEŻY DO CIEBIE. Obok wybranych przez Ciebie postaci napisz co najmniej 3 ich cechy. Staraj się pracować samodzielnie nie spoglądając, co zaznaczają Twoi rówieśnicy. Jeżeli skończyłeś/łaś staraj się cierpliwie poczekać na innych (czas pracy 10 -15 minut).
  5. Po wykonaniu zadania przez wszystkich uczniów, nauczyciel prosi, aby każdy podpisał się na odwrocie karty imieniem i nazwiskiem.
  6. Następnie zbiera karty od uczniów.

EWALUACJA ZAJĘĆ

Po zebraniu kart warto z uczniami porozmawiać na temat wykonanego zadania, kierując do uczniów pytania (czas trwania 10-15 minut).
Przykładowe pytania do wykorzystania podczas zajęć:

  1. Jakie emocje towarzyszyły Ci/Wam podczas pracy z kartą?
  2. Czy wykonanie tego zadania było dla Ciebie/Was problemem/trudnością?
  3. Czy były jakieś zakłócenia, które w znaczny sposób utrudniały skupienie się na zadaniu?
  4. Czy łatwo/trudno było umieścić siebie na tym drzewie?
  5. Czy zdarzyła się taka sytuacja, że chciałeś/łaś siebie zaznaczyć w dwóch bądź więcej miejscach? Itp.

Na zakończenie zajęć uczniowie podają sobie nawzajem uścisk dłoni mówiąc przy tym miłe słowo. Staramy się, aby każdy uczestnik zajęć otrzymał uścisk i mógł też do podarować innym. Zadaniem nauczyciela/wychowawcy jest obserwowanie zachowania uczniów oraz analiza dynamiki i jakości wzajemnych relacji między nimi w kontekście środowiska szkolnego (czas trwania 5-10 minut).

Interpretując test warto uwzględnić wnioski z obserwacji oraz odnieść się przede wszystkim, do tego, co na temat wybranych postaci, napisali uczniowie.

BIBLIOGRAFIA
Zeszyt metodyczny nr 5 – Wybrane zagadnienia z diagnozy edukacyjnej, autor mgr inż. Wojciech Szczepaniak, WYD. Wyższa Szkoła Pedagogiczno – Techniczna w Koninie; ISBN 978 – 83 – 931
Poniżej linki testu Pipa Wilsona, brytyjskiego psychologa z przykładową interpretacją wyników:
https://ohme.pl/lifestyle/wybierz-postac-z-drzewa-a-dowiesz-sie-kim-jestes-prosty-test-psychologiczny/

ZAŁĄCZNIK 1

  1. Zastanów się, gdzie Ty znajdujesz się w tej klasie i napisz: tu jestem.
  2. Następnie zastanów się, gdzie chciałbyś/chciałabyś znajdować się na tym drzewie w odniesieniu do twojej klasy. Zaznacz wybraną postać i napisz: tu chciałbym/ chciałabym być.
  3. Obok wybranych postaci napisz co najmniej 3 ich cechy.

Grafika 1

Żródło: https://ohme.pl/lifestyle/wybierz-postac-z-drzewa-a-dowiesz-sie-kim-jestes-prosty-test-psychologiczny/

Anna Bogusz
doradca metodyczny ds. pedagogów szkolnych
SCDiDN Siedlce

Samorządowe Centrum Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli w Siedlcach

Telefon do sekretariatu: 25 794 33 69

E-mail: scdidn@scdidn.siedlce.pl

Adres: ul. Krystyny Osińskiej 6
08-110 Siedlce

Dołącz do newslettera już dziś!

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.