CELE OGÓLNE:
Dla ucznia:
- Pogłębienie rozumienia samego siebie
- Integracja z zespołem klasowym
Dla nauczyciela:
- Diagnoza zespołu klasowego.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
- zdobywa pozytywne doświadczenia w kontakcie z grupą rówieśniczą
- dokonuje analizy swojej pozycji w grupie
- określa swoje potrzeby w odniesieniu do funkcjonowania w zespole klasowym
Nauczyciel/wychowawca na podstawie diagnozy:
- pogłębia rozumienie zachowania ucznia i utworzy dla niego indywidualny program oddziaływań,
- określa czynniki wpływające na jego aktywność i zachowanie w szkole,
- określa wzajemne relacje pomiędzy uczniami oraz wartości jakimi się kierują,
- planuje działania wychowawcze dostosowane do potrzeb uczniów.
FORMY PRACY:
- indywidualna
- grupowa
METODY PRACY:
- praca w kręgu
- rundka
- gry i zabawy psychologiczne
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
Arkusze testu „postaci z drzewa”
PRZEWIDYWANY CZAS: 45 minut
PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ:
- Powitanie uczniów.
- Zabawa integrująca (propozycje do wyboru), np.
- niech wstaną osoby, które mają coś zielonego, niech podskoczy ten, kto dzisiaj widział idąc do szkoły coś dziwnego, itp. (w zabawie zadania może wymyślać nauczyciel, bądź wskazany uczeń) lub
- uczniowie zasiadają w kręgu i przedstawiają się imieniem z dodanym przymiotnikiem (Zosia zabawna), następnie kolejna osoba powtarza „Zosia zabawna” dodając swoje imię i podaje przymiotnik (Zosia zabawna, Jola wesoła) – zabawa przebiega do momentu, aż
- każdy z uczniów wymieni kolejne imiona z przymiotnikiem i poda swoje. (czas trwania około 10 minut)
- Następnie informujemy uczniów, że dzisiejszych zajęciach będziemy pracować z kartą pracy „postaci z drzewa” (pokazujemy kartę pracy). Następnie mówimy, że ta karta pracy pomoże określić, jak każdy w tej klasie się czuje i czy chciałby coś zmienić.
- Nauczyciel rozdaje kartę pracy „postaci z drzewa”– załącznik nr 1
- Nauczyciel podaje instrukcję zaznaczając, że na forum klasy wykonane zadanie nie będzie omawiane. Zaznacza również, że zadanie to pomoże wychowawcy lepiej poznać i zrozumieć swoich uczniów.
- Nauczyciel podaje uczniom instrukcję słowną: Wyobraź sobie, że karta pracy przedstawiająca drzewo, a znajdujące się na nim ludziki to Twoja klasa. Nie spiesz się, wykonaj zadanie z dużą uważnością. Zastanów się, gdzie Ty znajdujesz się w tej klasie i napisz: tu jestem. Następnie zastanów się, gdzie chciałbyś/łabyś znajdować się na tym drzewie w odniesieniu do twojej klasy. Zaznacz wybraną postać i napisz: tu chciałbym/ chciałabym być. DECYZJA NALEŻY DO CIEBIE. Obok wybranych przez Ciebie postaci napisz co najmniej 3 ich cechy. Staraj się pracować samodzielnie nie spoglądając, co zaznaczają Twoi rówieśnicy. Jeżeli skończyłeś/łaś staraj się cierpliwie poczekać na innych (czas pracy 10 -15 minut).
- Po wykonaniu zadania przez wszystkich uczniów, nauczyciel prosi, aby każdy podpisał się na odwrocie karty imieniem i nazwiskiem.
- Następnie zbiera karty od uczniów.
EWALUACJA ZAJĘĆ
Po zebraniu kart warto z uczniami porozmawiać na temat wykonanego zadania, kierując do uczniów pytania (czas trwania 10-15 minut).
Przykładowe pytania do wykorzystania podczas zajęć:
- Jakie emocje towarzyszyły Ci/Wam podczas pracy z kartą?
- Czy wykonanie tego zadania było dla Ciebie/Was problemem/trudnością?
- Czy były jakieś zakłócenia, które w znaczny sposób utrudniały skupienie się na zadaniu?
- Czy łatwo/trudno było umieścić siebie na tym drzewie?
- Czy zdarzyła się taka sytuacja, że chciałeś/łaś siebie zaznaczyć w dwóch bądź więcej miejscach? Itp.
Na zakończenie zajęć uczniowie podają sobie nawzajem uścisk dłoni mówiąc przy tym miłe słowo. Staramy się, aby każdy uczestnik zajęć otrzymał uścisk i mógł też do podarować innym. Zadaniem nauczyciela/wychowawcy jest obserwowanie zachowania uczniów oraz analiza dynamiki i jakości wzajemnych relacji między nimi w kontekście środowiska szkolnego (czas trwania 5-10 minut).
Interpretując test warto uwzględnić wnioski z obserwacji oraz odnieść się przede wszystkim, do tego, co na temat wybranych postaci, napisali uczniowie.
BIBLIOGRAFIA
Zeszyt metodyczny nr 5 – Wybrane zagadnienia z diagnozy edukacyjnej, autor mgr inż. Wojciech Szczepaniak, WYD. Wyższa Szkoła Pedagogiczno – Techniczna w Koninie; ISBN 978 – 83 – 931
Poniżej linki testu Pipa Wilsona, brytyjskiego psychologa z przykładową interpretacją wyników:
https://ohme.pl/lifestyle/wybierz-postac-z-drzewa-a-dowiesz-sie-kim-jestes-prosty-test-psychologiczny/
ZAŁĄCZNIK 1
- Zastanów się, gdzie Ty znajdujesz się w tej klasie i napisz: tu jestem.
- Następnie zastanów się, gdzie chciałbyś/chciałabyś znajdować się na tym drzewie w odniesieniu do twojej klasy. Zaznacz wybraną postać i napisz: tu chciałbym/ chciałabym być.
- Obok wybranych postaci napisz co najmniej 3 ich cechy.
Anna Bogusz
doradca metodyczny ds. pedagogów szkolnych
SCDiDN Siedlce