CELE OGÓLNE:
Celem jest ukazanie rodzicom, jak ważne jest zrozumienie indywidualności/potrzeb ich dziecka, głębszego poznania.
Nauczyciel/wychowawca stosując tę samą diagnozę „drzewa” na spotkaniu z rodzicami:
- pozwoli rodzicowi poznać własne dziecko z perspektywy jego usytuowania na tle klasy, ,
- określi wzajemne relacje z własnym dzieckiem, znajdzie kierunek do dalszego poznawania dziecka,
- rodzic pozna na jakim etapie jest jego dziecko, jego indywidualne cechy i wpływ rówieśników na jego rozwój,
- rodzice przy współpracy z wychowawcą wypracują wspólne oddziaływania dostosowane do potrzeb i możliwości uczniów/dzieci.
METODY PRACY:
- indywidualna
- grupowa
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
Rozmowa, test „drzewo”, wyniki diagnozy „drzewo” przeprowadzonej wcześniej z klasą.
PRZEWIDYWANY CZAS: 60 minut
PROPONOWANY PRZEBIEG SPOTKANIA:
Powitanie rodziców.
- Następnie informujemy rodziców, że dzisiejszemu spotkaniu będzie towarzyszyć nam karta pracy „drzewo” (pokazujemy kartę pracy).
- Zaproszenie rodziców do testu „drzewo” - rozdanie kart, załącznik nr 1 lub nr 2 lub nr 3
- Poprzedzenie wykonanie testu krótkim słownym opisem – propozycja: „Szanowni Państwo, zapraszam do wykonania zadania. Będzie to takie samo zadanie, jakie Państwa dzieci wykonywały podczas zajęć. Wyobraźcie sobie – drodzy Rodzice, że karta pracy przedstawiająca drzewo i znajdujących się na nim ludzików to klasa, do której uczęszczają Państwa dzieci. Zadaniem Państwa będzie usytuowanie własnego dziecka na przedstawionym rysunku drzewa, który symbolicznie przedstawia klasę/zespół uczniów. Proszę zamalować tego ludzika na drzewie, który według każdego z Państwa osobno przedstawia miejsce Waszego dziecka w klasie ” (czas pracy 10 -15 minut ) Nauczyciel prowadzący spotkanie podkreśla, że na forum wykonane zadanie nie będzie omawiane.
- Następnie rozdaje karty uczniów ich rodzicom. Rodzic na podstawie dwóch obrazków „drzewa” (wypełnionego przez dziecko i przez siebie samego) będzie mógł ocenić, czy zaznaczone ludziki pokrywają się, czy występują rozbieżności.
- Nauczyciel prowadzący spotkanie z rodzicami na podstawie czystej karty „drzewo” omawia wg instrukcji pozycje ludzików na drzewie. Rodzic na zasadzie porównania może określić, czy trafnie usytuował pozycję dziecka w klasie.
- Na zakończenie tej części spotkania wychowawca omawia zadanie, którego celem było dogłębne poznanie uczniów/dzieci, ich możliwości, predyspozycji tak, aby móc ustalić profil klasy i zaplanować zgodnie z indywidualnymi preferencjami uczniów odpowiednie oddziaływania wychowawcze.
- Nauczyciel dziękuje rodzicom za zaangażowanie.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ godzina z wychowawcą dla uczniów klas IV – VIII szkoły podstawowej
Proponowany scenariusz stanowi istotne narzędzie do diagnozy całości klasy jak i poszczególnych uczniów. Dlatego bardzo ważne jest, aby nie przeprowadzać go w klasie na początku roku szkolnego – szczególnie w przypadku uczniów klasy IV, bądź też w sytuacji dołączenia nowego ucznia do klasy. Nauczyciel na podstawie przeprowadzonych zajęć z wykorzystaniem „drzewa”, uzyska poglądowe informacje o uczniu: jego pozycji w klasie (czy jest samotnikiem, czy może uczniem odtrąconym, czy potrzebującym pomocy, a może uczniem dominującym, itp.). Metoda „drzewo” jest jedną z wielu diagnoz, która na dalszym etapie pracy z uczniem i z klasą z mojego doświadczenia sprawdza się. Połączona z obserwacją, rozmowami z rodzicami, nauczycielami i samym uczniem/uczniami przyczyni się do rzetelnego ustalenia profilu klasy, potrzeb i możliwości oraz pozwoli na ukierunkowanie pracy wychowawczej. Autorem zaproponowanego testu jest brytyjski psycholog Pip Wilson, ekspert w pracy z ludźmi z zaburzeniami zachowania, ekspert w nauce oraz rozwoju inteligencji emocjonalnej.
CELE OGÓLNE:
- Celem jest ukierunkowanie nauczyciela/wychowawcy na potrzebę zrozumienia indywidualności swoich uczniów, poznania ich potrzeb.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Zidentyfikowanie indywidualnych potrzeb uczniów.
Nauczyciel/wychowawca stosując diagnozę:
- rozumie ucznia i utworzy dla niego indywidualny program oddziaływań,
- określi czynniki wpływające na jego aktywność i zachowanie w szkole,
- określi wzajemne relacje pomiędzy uczniami, wartościami jakimi się kierują,
- pozna sferę rozwoju ucznia ważne dla jego prawidłowego rozwoju, jego indywidualne cechy i wpływ rówieśników na jego rozwój,
- zaplanuje działania wychowawcze dostosowane do potrzeb uczniów.
METODY PRACY:
- indywidualna
- grupowa
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Rozmowa, test „drzewo”, obserwacja.
PRZEWIDYWANY CZAS: 45 minut
PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ:
- Powitanie uczniów.
- Zabawa integrująca (propozycje do wyboru), np.
- niech wstaną osoby, które mają coś zielonego, niech podskoczy ten, kto dzisiaj widział idąc do szkoły coś dziwnego, itp. (w zabawie zadania może wymyślać nauczyciel, bądź wskazany uczeń) lub
- uczniowie zasiadają w kręgu i przedstawiają się imieniem z dodanym przymiotnikiem (Zosia zabawna), następnie kolejna osoba powtarza „Zosia zabawna” dodając swoje imię
i podaje przymiotnik (Zosia zabawna, Jola wesoła) – zabawa przebiega do momentu, aż każdy z uczniów wymieni kolejne imiona z przymiotnikiem i poda swoje. (czas trwania około 10 minut)
- Następnie informujemy uczniów, że dzisiejszych zajęciach będziemy pracować z kartą pracy „drzewo” (pokazujemy kartę pracy). Następnie mówimy, że ta karta pracy posłuży nauczycielowi/wychowawcy/specjaliście do diagnozy sytuacji w klasie, czyli to, jak każdy
w tej klasie się czuje. - Nauczyciel rozdaje kartę pracy „drzewo”– załącznik: nr 1 lub nr 2 lub nr 3
- Nauczyciel podaje instrukcję zaznaczając, że na forum klasy wykonane zadanie nie będzie omawiane. Zaznacza również, że zadanie to posłuży wychowawcy dogłębniej poznać swoich uczniów i ustalić dalsze oddziaływania wychowawcze.
- Nauczyciel podaje uczniom instrukcję słowną:
Wyobraź sobie, że karta pracy przedstawiająca drzewo i znajdujących się na nim ludzików to Twoja klasa. Nie spiesz się, wykonaj zadanie z dużą uważnością. Następnie zastanów się, gdzie Ty możesz znajdować się na tym drzewie w odniesieniu do twojej klasy. Potem zaznacz dowolnym narzędziem pisarskim w dowolny sposób (możesz zakreślić, zamalować, użyć koloru) miejsce, gdzie ty obecnie na podstawie własnych odczuć znajdujesz się w tej klasie– DECYZJA NALEŻY DO CIEBIE
Staraj się pracować samodzielnie nie spoglądając, co zaznaczają Twoi rówieśnicy. Jeżeli skończyłeś/łaś staraj się cierpliwie poczekać na innych. (czas pracy 10 -15 minut ) - Po wykonaniu zadani przez wszystkich uczniów, nauczyciel prosi, aby podpisali się na odwrocie karty imieniem i nazwiskiem.
- Następnie zbiera karty od uczniów.
- Po zebraniu kart warto z uczniami porozmawiać nt wykonanego zadania, kierując do uczniów pytania (dyskusja). (czas trwania 10-15 minut)
Przykładowe pytania do wykorzystania podczas zajęć:
- Jakie emocje towarzyszyły Ci/Wam podczas pracy z kartą?
- Czy wykonanie tego zadania było dla Ciebie/Was problemem/trudnością?
- Czy były jakieś zakłócenia, które w znaczny sposób utrudniały skupienie się na zadaniu?
- Czy łatwo/trudno było umieścić siebie na tym drzewie?
- Czy zdarzyła się taka sytuacja, że chciałeś/łaś siebie zaznaczyć w dwóch bądź więcej miejscach? Itp.
- Po zakończeniu dyskusji i wyczerpaniu przez uczniów ich wypowiedzi, nauczyciel dziękuje uczniom za pracę, zapraszając do podsumowania.
EWALUACJA ZAJĘĆ
Na zakończenie zajęć uczniowie podają sobie nawzajem uścisk dłoni mówiąc przy tym miłe słowo. Staramy się, aby każdy uczestnik zajęć otrzymał uścisk i mógł tez do podarować innym. Zadaniem nauczyciela/wychowawcy jest obserwowanie zachowania uczniów oraz analiza dynamiki i jakości wzajemnych relacji między nimi w kontekście środowiska szkolnego. (czas trwania 5-10 minut)
BIBLIOGRAFIA:
Zeszyt metodyczny nr 5 – Wybrane zagadnienia z diagnozy edukacyjnej, autor mgr inż. Wojciech Szczepaniak, WYD. Wyższa Szkoła Pedagogiczno – Techniczna w Koninie; ISBN 978 – 83 – 931
Poniżej linki testu Pipa Wilsona, brytyjskiego psychologa z interpretacją wyników:
https://rozrywka.goniec.pl/niepozorny-obrazek-to-test-stworzony-przez-psychologa-wybierz-ludzika-prawda-bardzo-cie-zaskoczy-ps-mk-021123#google_vignette
https://satorikidsblog.wordpress.com/2016/03/01/test-psycho-emocjonalny-kazdy-z-tych-malych-ludzi-na-drzewie-ma-inny-humor-ktorym-z-nich-jestes/
https://ohme.pl/lifestyle/wybierz-postac-z-drzewa-a-dowiesz-sie-kim-jestes-prosty-test-psychologiczny/
ZAŁĄCZNIKI:
Anna Bogusz
doradca metodyczny ds. pedagogów szkolnych
SCDiDN Siedlce