Samorządowe Centrum Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli w Siedlcach zaprasza zainteresowanych nauczycieli do korzystania z dostępnych materiałów w ramach MIESIĄC Z… ROZWIĄZYWANIEM PROBLEMÓW ADAPTACYJNYCH UCZNIÓW Z DOŚWIADCZENIEM MIGRACYJNYM
Przedstawiamy Państwu zbiór linków do materiałów ułatwiających pracę z uczniami z doświadczeniem migracyjnym, a w szczególności z uczniami z Ukrainy.
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 marca 2022 r. w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy oraz zmiany do niego:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000645
Informacje ze strony Ministerstwa Edukacji i Nauki:
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/zasady-przyjmowania-cudzoziemcow-do-polskich-szkol-w-kontekscie-obecnej-sytuacji-na-ukrainie
https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/jak-rozmawiac-z-dziecmi-i-uczniami-na-temat-sytuacji-w-ukrainie--rekomendacje-dla-nauczycieli-i-pedagogow-szkolnych
Poradnik Dyrektora Szkoły:
https://poradnik-dyrektora.pl/ukraina/szczegolne-zasady-ocenianiania-klasyfikowania-i-promowania-uczniow-z-ukrainy-3449.html
Materiały zgromadzone na stronie Centrum Edukacji Obywatelskiej
https://ceo.org.pl/uczen-i-uczennica-z-doswiadczeniem-migracyjnym-w-szkole-jak-ich-wspierac/
Darmowe materiały do nauczania języka polskiego jako obcego (CEO)
https://biblioteka.ceo.org.pl/darmowe-materialy-do-nauczania-jezyka-polskiego-jako-obcego/?fbclid=IwAR3dcZoLTDKgihPrDAxek9Bsl7xVVvQXy4s_cHSrMA4Lve8wO_EnC0fgRyM
Materiały zgromadzone na stronie Ośrodka Rozwoju Edukacji:
https://www.ore.edu.pl/2015/03/wielokulturowosc-w-szkole-uczen-cudzoziemski/
Zbiór zadań z języka polskiego jako języka edukacji szkolnej dla uczniów z doświadczeniem migracji (ORE)
https://www.ore.edu.pl/2022/06/zbior-zadan-z-jezyka-polskiego-jako-jezyka-edukacji-szkolnej-dla-uczniow-z-doswiadczeniem-migracji/
Zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów z Ukrainy. Jak na nie odpowiadać? (ORE)
https://www.ore.edu.pl/2022/05/zroznicowane-potrzeby-edukacyjne-uczniow-z-ukrainy-jak-na-nie-odpowiadac/
Edukacja dzieci z Ukrainy w Polsce – baza przydatnych materiałów
https://projektujemyprzyszlosc.pl/edukacja-dzieci-z-ukrainy-w-polsce-baza-przydatnych-materialow/?fbclid=IwAR01mHAvZ2QQolnYzIkTheJC0dQIjMGdMZ-h1kJ030yNLxbEPrR-Jz7wiVA
Kolekcja zasobów i aplikacji w języku ukraińskim (Lekcja Enter)
https://lekcjaenter.pl/baza-wiedzy/post/kolekcja-zasobow-i-aplikacji-w-jezyku-ukrainskim?fbclid=IwAR0jqRmsf1g8lUyX6aLzxLxpni5A4UGC6yNz-F5HG6EM8LMu--P8iXbxpZM
Ukraińscy uczniowie w naszej klasie – poradnik dla nauczycieli
https://szkolaedukacji.pl/ukrainscy-uczniowie/?fbclid=IwAR1ijVyhY9nuZLKrsHNwZnRiaJCLQRtIqw1iAHxKYduNn44901aLkhAbS30
Pomoc językowa: język ukraiński i rosyjski
https://www.o-jezyku.pl/pomoc-jezykowa/
70 darmowych książek dla dzieci w języku ukraińskim do pobrania
https://lustrobiblioteki.pl/2022/03/70-darmowych-ksiazek-dla-dzieci-w-jezyku-ukrainskim-do-pobrania/?fbclid=IwAR0dFpxxIjZUSuwgJwZm8E9J4hDXQcSuSw5imzdEXWYrGvHtPWMF986yv7I
Przedstawiamy Państwu zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2005-2022
Książki
1. Bera Ryszard (red.), Wielka emigracja zarobkowa młodzieży : wyzwania dla edukacji. Lublin 2010.
2. Białek Kinga (red.), Międzykulturowość w szkole : poradnik dla nauczycieli i specjalistów. Warszawa 2015.
3. Czarnocka Marzenna, Kształcenie uczniów cudzoziemców i powracających z zagranicy : nowe przepisy, praktyczne wskazówki, wzory dokumentów. Warszawa 2017.
4. Dobrowolska Barbara, Społeczna przestrzeń szkoły i wielokulturowość w dziecięcym obrazie świata : studium socjopedagogiczne. Siedlce 2019.
5. Grzymała-Moszczyńska Halina [i in.], (Nie)łatwe powroty do domu? : funkcjonowanie dzieci i młodzieży powracających z emigracji. Warszawa 2015.
6. Klorek Natalia, Kubin Katarzyna (red.), Migracja, tożsamość, dojrzewanie : adaptacja kulturowa dzieci i młodzieży z doświadczeniem migracyjnym. Warszawa 2015.
7. Lalak Danuta (red.), Migracja, uchodźstwo, wielokulturowość : zderzenie kultur we współczesnym świecie. Warszawa 2007.
Rozdziały i fragmenty z książek
1. Borkowska Aleksandra, Psychologiczne aspekty migracji w rozwoju dziecka. [w:] Dzieci z trudnościami adaptacyjnymi w młodszym wieku : aspekty rozwojowe i edukacyjne w kontekście specyfiki różnic kulturowych, pod red. Emilii Śmiechowskiej-Petrovskij. Warszawa 2016, s. 101-123.
2. Cieślińska Barbara, Emigracja rodzinna z Armenii lub Czeczenii do Polski na przykładzie współczesnej imigracji w Białymstoku. [w:] Kobiety i młodzież w migracjach, pod red. Jana E. Zamojskiego. Warszawa 2005, s. 337-353.
3. Famuła Anita-Jurczak, Lipińska Małgorzata, Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej a specjalne potrzeby edukacyjne dzieci imigrantów. [w:] Poszukiwanie sojuszników i źródeł inspiracji w pedagogice dziecka, pod red. Marzeny Adamowicz, Lidii Kataryńczuk-Mania, Iwony Kopaczyńskiej. Toruń 2021, s. 199-214.
4. Gapińska Aneta, Program kształcenia kompetencji komunikacyjnych dziecka obcojęzycznego w zakresie języka polskiego. [w:] Indywidualne wsparcie edukacyjne, pod red. Wandy Hajnicz i Agnieszki Konieczny. Warszawa 2015, s. 207-246.
5. Goworko-Składanek Beata, Sytuacja edukacyjna dzieci ze środowisk migracyjnych na tle wybranych dokumentów Wspólnot Europejskich. [w:] Kobiety i młodzież w migracjach, pod red. Jana E. Zamojskiego. Warszawa 2005, s. 225-236.
6. Hajnicz Wanda, Proces narastania kompetencji komunikacyjnych w obszarze języka polskiego u dziecka obcojęzycznego. [w:] Indywidualne wsparcie edukacyjne, pod red. Wandy Hajnicz i Agnieszki Konieczny. Warszawa 2015, s. 247-268.
7. Januszewska Edyta, Dzieci czeczeńskie w polskiej szkole. [w:] Pedagogika społeczna wobec problemów współczesnej rodziny, pod red. Małgorzaty Ciczkowskiej-Giedziun, Ewy Kantowicz. Toruń 2010, s. 340-349.
8. Kaczor Stanisław, Garleja Teresa, Sieroctwo emigracyjne – problemy i możliwości działań profilaktycznych. [w:] Wielka emigracja zarobkowa młodzieży : wyzwania dla edukacji, pod red. Ryszarda Bera. Lublin 2010, s. 185-192.
9. Kawczyńska-Butrym Zofia, Dzieci i młodzież w migracjach – problemy edukacji i zdrowia. [w:] Wielka emigracja zarobkowa młodzieży : wyzwania dla edukacji, pod red. Ryszarda Bera. Lublin 2010, s. 175-184.
10. Markowska-Manista Urszula, Praca z uczniem z trudnościami adaptacyjnymi - specyfika różnic kulturowych i zmiany środowiska edukacyjnego. [w:] Dzieci z trudnościami adaptacyjnymi w młodszym wieku : aspekty rozwojowe i edukacyjne w kontekście specyfiki różnic kulturowych, pod red. Emilii Śmiechowskiej-Petrovskij. Warszawa 2016, s.125-148.
11. Młynarczuk-Sokołowska Anna, Szostak-Król Katarzyna, Różnorodność i inkluzja w edukacji – wybrane aspekty wspierania uczniów z doświadczeniem migracji. [w:] Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, pod red. Iwony Chrzanowskiej, Grzegorza Szumskiego. Warszawa 2020, s. 278-287.
12. Młynarczuk-Sokołowska Anna, Szostak-Król Katarzyna, Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole : problemy, wyzwania i egzemplifikacje działań metodycznych. [w:] Dzieci z trudnościami adaptacyjnymi w młodszym wieku : aspekty rozwojowe i edukacyjne w kontekście specyfiki różnic kulturowych, pod red. Emilii Śmiechowskiej-Petrovskij. Warszawa 2016, s. 149-171.
13. Nowicka Ewa, Uczniowie-cudzoziemcy w polskiej szkole – warszawska młodzież licealna. [w:] Kobiety i młodzież w migracjach, pod red. Jana E. Zamojskiego. Warszawa 2005, s. 359-378.
14. Olechowska Agnieszka, Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa 2016, s. 266-279 : Trudności adaptacyjne związane z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym z wcześniejszym kształceniem za granicą.
Artykuły z czasopism
1. Baranowska Aneta Sylwia, Pedagog szkolny w sytuacji zróżnicowania kulturowego. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 2016, nr 6, s. 17-23.
2. Baranowska-Janusz Malina, Leszko Małgorzata, Moc kultur w szkole. Dyrektor Szkoły 2019, nr 1, s. 44-46, 48-49.
3. Baumann Katarzyna, Psychologiczne aspekty pracy z uczniem-emigrantem. Edukacja i Dialog 2012, nr 1/2, s. 38-41.
4. Bojarska Lucyna, Sytuacja dzieci cudzoziemskich w polskich szkołach. Dyrektor Szkoły 2009, nr 5, dod. "Niezbędnik Dyrektora", s. 22-24.
5. Bucko Dominika, Mikulska Anna, Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb uczniów z doświadczeniem migracji : propozycja programu nauczania dla oddziału przygotowawczego. Języki Obce w Szkole 2019, nr 4, s. 43-48.
6. Dąbrowa Ewa, Sytuacja (edukacyjna) dzieci z doświadczeniem migracyjnym w czasie kryzysu związanego z pandemią COVID-19. Kultura i Edukacja 2020, nr 3, s. 59-75.
7. Drachal Halina, Dziecko jak walizka. Głos Nauczycielski 2016, nr 4, s. 10.
8. Durlik Joanna [i in.], Praca z dziećmi reemigrantów. Dyrektor Szkoły 2016, nr 6, s. 56-59.
9. Garstka Tomasz, Niepokojące zachowania dzieci. Dyrektor Szkoły 2022, nr 6, s. 75-77.
10. Gębka-Wolak Małgorzata, Metodyka pracy z uczniami z doświadczeniem migracji. Język polski w klasach 4-8. Edukacja 2019, nr 3, s. 68-84.
11. Goetz Magdalena, Lekcja empatii : co może zrobić szkoła, by powstrzymać przemoc wobec uchodźców. Głos Nauczycielski 2016, nr 3, s. 12.
12. Górak-Sosnowska Katarzyna, Nowaczek-Walczak Magdalena, Dziecko muzułmańskie w polskiej szkole. Oświata Mazowiecka 2015, nr 3 (25), s. 8-10.
13. Górna Hanna M., Jak pracować z dzieckiem obcojęzycznym w przedszkolu? Bliżej Przedszkola 2022, nr 6, s. 20-22.
14. Górska Małgorzata, Dziecko odmienne kulturowo w szkole. Meritum 2011, nr 1, s. 21-29.
15. Hajduk-Gawron Wioletta, Uczeń z doświadczeniem migracyjnym w szkole polskiej i irlandzkiej. Języki Obce w Szkole 2018, nr 2, s. 19-25.
16. Janczak Dorota, Wsparcie ucznia cudzoziemskiego. Dyrektor Szkoły 2022, nr 11, s. 38, 40-41.
17. Jaworska Dorota, Edukacja uczniów migrujących w perspektywie miejskiej polityki integracyjnej w Gdańsku. Edukacja 2019, nr 3, s. 29-41.
18. Jędryka Beata Katarzyna, Dobry start uczniów z doświadczeniem migracji. Języki Obce w Szkole 2022, nr 2, s. 29-42.
19. Jędrzejczyk Urszula, Dzieci powracające z zagranicy w polskich szkołach. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 2014, nr 5, s. 55-56.
20. Jędrzejczyk Urszula, Problemy edukacyjne i wychowawcze w szkołach wielokulturowych. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 2013, nr 7, s. 21-23.
21. Jóźwiak Iwona, Uczeń migrujący w polskiej szkole. Wiadomości Historyczne 2022, nr 3, s. 37-40.
22. Kaleta Włodzimierz, Uczniowie cudzoziemscy. Dyrektor Szkoły 2021, nr 11, s. 52-55.
23. Kaleta Włodzimierz, Cudzoziemcy w polskich szkołach. Dyrektor Szkoły 2015, nr 11, s. 21-21.
24. Kamińska Krystyna, Edukacja dzieci z doświadczeniami migracyjnymi w polskiej szkole - problemy i wyzwania. Edukacja 2019, nr 3, s. 18-28.
25. Kamińska Krystyna, Reemigracja - trudne dziecięce powroty. Wychowanie na co Dzień 2016, nr 2, s. 9-14.
26. Krasuska-Betiuk Marta, Język polski w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z różnic kulturowych. Nauczanie Początkowe 2016/2017, nr 3, s. 45-53.
27. Kubala-Kulpińska Aleksandra, Obcokrajowiec uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Doradca Dyrektora Szkoły 2014, nr 39, s. 20-24.
28. Kula Ewa, Dzieci mniejszości narodowych i imigrantów w polskich szkołach. Nauczanie Początkowe 2009/2010, nr 1, s. 74-81.
29. Marek Agata, Dzieci uchodźców i imigrantów w polskiej szkole. Nowa Szkoła 2009, nr 1, s. 11-14.
30. Mikulska Anna, Chińscy uczniowie w polskiej szkole. Języki Obce w Szkole 2019, nr 4, s. 33-41.
31. Nowak Małgorzata, Uchodźcy z Ukrainy w polskich klasach. Dyrektor Szkoły 2022, nr 6, s. 62-66.
32. Nowak Małgorzata, Uchodźcy w szkole. Dyrektor Szkoły 2012, nr 1, s. 12-14, 16-17.
33. Ostafińska-Molik Barbara, Olszewska-Gniadek Joanna, Dzieci migrantów w polskim systemie edukacji. Problemy w diagnozowaniu i organizowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Kultura i Edukacja 2020, nr 3, s. 135-153.
34. Peza Anna, Przechodzka Grażyna, Uczeń reemigrant w polskiej szkole - teoria a praktyka : studium przypadku. Języki Obce w Szkole 2019, nr 4, s. 19-26.
35. Potoniec Katarzyna, Asystent międzykulturowy w procesie międzykulturowego otwierania się szkoły. Kultura i Edukacja 2020, nr 3, s. 154-167.
36. Przybyszewska Dominika, Tomczak Katarzyna, Wsparcie dziecka powracającego z migracji po otwarciu granic - propozycja wykorzystania metody storyline. Edukacja Wczesnoszkolna 2020/2021, nr 1, s. 89-106.
37. Przybyszewska Dominika, Problemy emocjonalne uczniów powracających z migracji. Nauczanie Początkowe 2016/2017, nr 2, s. 42-56.
38. Rzeżutka-Wróblewska Weronika, Przygotować szkołę na migrantów. Dyrektor Szkoły 2022, nr 1, s. 28-31.
39. Sielatycki Mirosław, Uchodźcy (mali) u bram (szkół). Dyrektor Szkoły 2015, nr 12, s. 16-19.
40. Sowa-Behtane Ewa, Edukacja dzieci cudzoziemskich w Polsce. Edukacja i Dialog 2015, nr 5/6, s. 49-50.
41. Szulgan Alina, Praca z dziećmi cudzoziemskimi w polskiej szkole : metody działania i własne doświadczenia. Języki Obce w Szkole 2019, nr 4, s. 55-59.
42. Waleriańczyk Anna, Dzieci z doświadczeniem migracyjnym w przedszkolu. Wychowanie w Przedszkolu 2022, nr 5, s. 6-11.
43. Wnęk Marcelina, Uczeń cudzoziemski w środowisku szkolnym : organizacja adaptacji i nauczania. Życie Szkoły 2022, nr 2/3, s. 50-54.
44. Wołoszyn Anna, Kompetencje językowe uczniów rodzin migrantów a ich powodzenia i niepowodzenia szkolne. Kwartalnik Edukacyjny 2017, nr 2, s. 47-56.
45. Wrzochul-Stawinoga Justyna, Sytuacja szkolna dziecka z rodziny migrantów. Życie Szkoły 2014, nr 3, s. 16-19.
46. Zając Dorota, Wpływ doświadczenia uchodźstwa na uczniów z Ukrainy i jak sobie z nim radzić. Głos Pedagogiczny 2022, nr 132, s. 9-13.
Oprac.Biblioteka Pedagogiczna w Siedlcach
